Đoàn Nguyên Đức - Ông Bầu Phố Núi đã đi lên từ 2 bàn tay trắng như thế nào?
40 năm trước cậu bé Đoàn Nguyên Đức hàng ngày chăn trâu trên cánh đồng bên cạnh sân bay Phù Cát, tỉnh Bình Định quê hương, ước mơ một ngày nào đó sẽ được cưỡi và tậu cho mình một máy bay riêng. Ước mơ tưởng như viển vông đó nay đã thành hiện thực.Ở phố núi, chẳng ai gọi ông Chủ tịch Câu lạc bộ bóng đá Hoàng Anh Gia Lai, Tổng giám đốc kiêm Chủ tịch Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Group) bằng cái tên cúng cơm Đoàn Nguyên Đức, mà là Ba Đức vì cái tên này đã trở nên gần gũi, thân quen với mọi người.
Đoàn Nguyên Đức hay còn gọi là Bầu Đức,sinh năm 1962,quê quán tại xã Nhơn Mỹ, huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định. Sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo, đông anh em. Mẹ tần tảo làm ruộng nuôi 9 anh em ăn học bằng bữa cơm độn sắn, độn khoai. Cậu bé Đoàn Nguyên Đức ngày ngày dắt trâu ra đồng, thả ước mơ vào bãi ngô xanh và cánh diều no gió. Lúc bấy giờ Đức chỉ có một tâm nguyện duy nhất là có tiền để học, học thật giỏi, đậu đại học và một cái nghề để thoát ra khỏi cuộc sống bần hàn. 10 năm dắt trâu ra đồng, kéo cày, xẻ đất, cái nắng cái gió làm cháy tóc sạm da càng khiến cho Đoàn Nguyên Đức nuôi quyết tâm thoát nghèo.
Lớp 12, năm 1982, cậu vào TP HCM thi đại học, mang theo khát vọng của cả gia đình và những tham vọng từ thuở ấu thơ. Thế nhưng, con đường học vấn không mở ra trước mắt. Năm ấy, Đức trượt đại học… Không nản lòng, cậu lại vùi đầu vào sách vở. Sáng dắt trâu ra đồng, chiều về tranh thủ học bài. Nhưng dù cố gắng đến mấy, Đức vẫn không thể vào được cổng trường đại học. Như một định mệnh, cả 4 lần đi thi Đức đều không đạt kết quả như ý muốn.
“Sau những cú sốc, đau và thừa nhận mình dốt, tôi đã ngửa mặt lên trời và tự nói với bản thân rằng ngã ở đâu tôi sẽ đứng lên ở đó", Đức nhớ lại. Khi ấy, ông nhớ đến hình ảnh của mẹ, người phụ nữ miền sơn cước tần tảo nuôi 9 anh em Đức ăn học. Và ông chợt nhận ra rằng có nhiều con đường để dẫn đến thành công. "Con đường học vấn không mỉm cười với mình thì nên chọn con đường khác. Mọi con sông đều dẫn ra biển lớn, mọi con đường đều chia ra những lối rẽ riêng”, bầu Đức nói.
Năm 1990 Đoàn Nguyên Đức khởi nghiệp bằng việc trực tiếp điều hành một phân xưởng mộc nhỏ, chuyên đóng bàn ghế cho học sinh tại xã.. Sau đó, ông mở rộng hoạt động kinh doanh sang sản xuất hàng nội thất rồi nhiều lĩnh vực khác.
Năm 1993, ông thành lập xí nghiệp tư doanh Hoàng Anh Pleiku. Đến năm 2006, nó trở thành Công Ty Cổ Phần Hoàng Anh Gia Lai với nhiều lĩnh vực kinh doanh như khoáng sản, gỗ, cao su, thủy điện, địa ốc và bóng đá. Công ty bắt đầu niêm yết chứng khoán tại Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HoSE) vào năm 2008 với mã HAG. Tính đến thời điểm tháng 11 năm 2010 tổng vốn hóa thị trường của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai đạt 22.524,09 tỷ đồng.
Ông Đoàn Nguyên Đức nổi tiếng là người đam mê bóng đá, và được giới truyền thông thể thao gọi là "bầu" Đức. Từ năm 2001 đến nay, cái tên Bầu Đức càng nổi như cồn sau những sự kiện làm nên các “ tít” lớn trên hầu hết các báo Việt Nam và cả trên thế giới như: việc ông mua chân sút số một Đông Nam Á Kiatisak và trả lương đến 15.000 USD một tháng vào năm 2002; hợp tác với CLB bóng đá nổi tiếng của Anh Arsernal để mở Học viện bóng đá HAGL Arsenal JMG vào năm 2007…
Tính từ năm 2009 đến nay, HAGL đã chi 750.000 USD cho bóng đá Lào. Cụ thể năm 2009 tài trợ 200.000 USD thuê HLV Alfred Rield, năm 2010 và 2011 tài trợ 200.000 USD thuê HLV nước ngoài và năm 2013 là 200.000 USD, đồng thời tài trợ Lào League 2013 150.000 USD. Trước đó, HAGL đã giúp Lào xây dựng Làng VĐV phục vụ SEA Games 2009 với trị giá 19 triệu USD, trong đó có 4 triệu USD tài trợ không hoàn lại, số còn lại là cho vay không tính lãi.
Đầu năm 2008 ông còn định mua 20% cổ phần của CLB Arsenal. Chưa ông đã tậu cho mình một chiếc máy bay riêng (Beechcraft King Air 350, trị giá 7,5 triệu USD) như điều mà ông từng mơ ước 40 năm về trước. Điều đặc biệt là ông tậu chiếc máy bay này từ tiền túi cá nhân để phục vụ công việc chung của Tập đoàn.
Trong một thời gian ngắn, Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) đã có những bước phát triển vượt bậc, trở thành một công ty tư nhân có vốn điều lệ cao.Mở rộng trên nhiều lĩnh vực như: Địa ốc, khai khoáng, thủy điện, mía đường, bóng đá....Đặc biệt là không chỉ ở Việt Nam mà còn ở 1 số nước Đông Nam á như Lào, Campuchia,malaisia...
Qua hơn nửa năm 2013, ông Đoàn Nguyên Đức tiếp tục là tâm điểm của dư luận. Bên cạnh những hoạt động làm ăn thì những tai tiếng, sự cố bất ngờ đổ đến cũng khiến ông Bầu này phải liên tục chống đỡ.Mới đây nhất, phi công riêng của ông Đoàn Nguyên Đức đột tử. Đây là sự cố bên lề đầy bất ngờ nhưng lại rất được dư luận quan tâm. Kết nối sự cố này với rất nhiều chuyện tai ương ập đến từ đầu năm với ông Đoàn Nguyên Đức.
Đầu tiên phải kể đến cáo buộc của Global Witness về việc Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) phá rừng, đưa hối lộ quan chức, chiếm đất,khai thác gỗ bất hợp pháp, bịt đường sinh kế cư dân địa phương vào tháng 5/2013.
Dù đã chứng minh cáo buộc không có cơ sở nhưng bản báo cáo của một trong những tổ chức phi chính phủ luy tín đưa ra đã khiến HAGL đứng trước nguy cơ mất đi hình ảnh, vị thế và uy tín của mình.
Theo bầu Đức, dù từ đầu năm 2013 có một số vấn đề xảy đến với Tập đoàn HAGL nhưng tất cả đã được giải quyết, bản thân ông và Tập đoàn HAGL vẫn trên đà tăng trưởng phát triển.
Điều dễ thấy nhất là mặc dù bị Global Witness cáo buộc phá rừng, nhưng HAGL vẫn được lãnh đạo Nhà nước, Chính phủ và nhân dân các nước sở tại lên tiếng ủng hộ. Sự hậu thuẫn rất lớn từ Chính phủ, người dân Campuchia và Lào tạo tiền đề rất lớn cho việc mở rộng kinh doanh của bầu Đức tại 2 nước này.
Hay ngay như khoản nợ vào cuối quý I/2013 của HAGL lên đến hơn 21.700 tỉ đồng, trong đó, các khoản nợ vay là 17.200 tỉ, trả lãi gần 1.600 tỉ đồng, khoảng 900 tỉ được vốn hóa vào giá trị đầu tư, gần 700 tỉ tính vào chi phí tài chính... nhưng bầu Đức vẫn rất lạc quan tuyên bố: “Bản chất nợ của HAGL không làm tôi lo lắng. Ai đó nói tôi cưỡi trên lưng cọp nhưng tôi vẫn ngủ ngon vì biết mình trong khu vực an toàn”.
Và để chứng minh cho "vận đỏ" của mình, Chủ tịch Tập đoàn HAGL đã viện dẫn những thành công trong quá trình kinh doanh.
Đó là tin vui nhà máy mía đường tại Lào ra mẻ đường trắng kết tinh đầu tiên. Đồng thời, trung tâm nhiệt điện 30 MW dùng nhiên liệu chính là bã mía đã phát điện hòa vào lưới điện quốc gia Lào. Tiếp đó là dồn dập những tin tức về các dự án xây khách sạn, sân bay tại Lào.
Hay dự án tổ hợp khách sạn, trung tâm thương mại, văn phòng, căn hộ cao cấp tại Yangon, Myanmar ban đầu được HAGL dự định đầu tư khoảng 300 triệu USD, nhưng sau đó đã được điều chỉnh vốn lên đến 440 triệu USD, tức hơn 9.300 tỉ đồng.
Theo ông Đức, khu phức hợp tại Myanmar sẽ cứu ngành bất động sản của HAGL. “Thị trường bất động sản Yangon còn rất sơ khai. Vài năm nữa thị trường này sẽ nóng bừng bừng, có thể kiếm tỉ đô như chơi, nhưng ai nhanh chân mới được ăn trước”, bầu Đức nói.
Chính vì vậy, dù có bị tổ chức phi chính phủ của thế giới cáo buộc phá rừng, dù có liên tiếp bán các dự án thuỷ điện với giá rẻ thì cũng không đủ làm khó ông bầu này, mà chỉ giúp HAGL và Đoàn Nguyên Đức tăng thêm vận đỏ như ông bầu này đã tự tin khẳng định.
Nói gì đi nữa thì tôi tin rằng Bầu Đức vẫn sẽ nằm trong danh sách Người giàu nhất Việt Nam trong năm nay.
Chào thân ái!